Een voedselbos op je balkon

‘s Ochtends stap je je balkonnetje op, je plukt verse kruiden voor in je thee en zelf geteeld fruit voor bij je ontbijt. Zie je het al voor je? Héérlijk toch? Het planten van een mini-voedselbos op je balkon lijkt een hele uitdaging, maar het kan prima! In deze blog leer je wat je nodig hebt voor een voedselbos op postzegelformaat.

Wat is een voedselbos?

Een voedselbos is een ecosysteem van (deels) eetbare planten en gewassen, dat bestaat uit zeven tot negen lagen van kruiden en groente, klimplanten, struiken, lagere en hogere fruitbomen. Door de zeven lagen van een voedselbos goed in te zetten, beschermen de planten elkaar tegen de zon, bespaar je ruimte en zorgen de planten voor een natuurlijke airco op je balkon. Bovenal zorgt jouw voedselbos voor heerlijke oogst.

Hoe je zo’n eetbare tuin in de volle grond inricht, lees je in deze blog, maar op een balkon heb je natuurlijk geen volle grond om de verschillende lagen groen in te zetten. Je maakt dan beter gebruik van bakken en potten. Op deze manier kun je de beperkte ruimte optimaal benutten. Op een balkon kun je bovendien ook goed de hoogte in. Je planten hang je bijvoorbeeld op aan een pallet. Hieronder lees je nog meer tips om voluit te genieten van een voedselbosje op postzegelformaat.

Ook kruiden doen het goed op je balkon.

Wat kan ik planten in mijn ‘balkonbos’?

Allereerst is het belangrijk om te kijken hoeveel zon je op je balkon krijgt. In de (half)schaduw groeien andere planten dan in de volle zon. Bij weinig zon of ruimte kun je de bovenste lagen overslaan. Het is ook van belang dat de planten die je uitkiest goed gedijen in een pot. Laten we per laag eens bekijken wie zich thuis voelt op een balkon:

Laag 1 – Wortels en knollen:

De aardpeer is zo’n knol die het in een ruime pot erg goed doet. Je pot ze in de winter of voorjaar. In de herfst kun je deze nootachtige knol oogsten. In de tussentijd siert deze plant je balkon met kleine, gele zonnebloemachtige bloemen.

Laag 2 – Klimplanten:

De exotische kiwi groeit gestaag in een pot. Daarbij heeft hij de volle zon nodig. Er is wel ondersteuning nodig om de kiwi in de juiste banen te leiden. Deze woekeraar moet af en toe gesnoeid worden om de groei in te perken. De druif is ook een goede gegadigde als klimmer. Het is weliswaar een wat grotere uitdaging qua onderhoud, maar voelt zich zeker net zo thuis op jouw balkon, mits je zon kan bieden.

Laag 3 – Bodembedekkers (0 tot 20 cm )

Spinaziezuring is een makkelijke bodembedekker die het goed doet in een pot. Het groeit goed in de zon en ook in de halfschaduw heeft hij het naar zijn zin. Je kunt het jonge blad het hele jaar door oogsten. Ook postelein met zijn ondiepe wortels kan goed vertoeven op je balkon.

Laag 4 – Kruidlaag ( 20 – 100 cm) 

Bij de kruidlaag heb je ruime keus. Bieslook, chocolademunt, citroenmelisse, citroenverbena en krulpeterselie doen het goed. Kies wel voor een plek in halfschaduw. Basilicum, oregano, rozemarijn, tijm, kerriekruid en salie gaan ook lekker in een pot, maar zij zien wel graag wat meer zon. Salie heeft een bijkomend voordeel: Het is niet alleen voedzaam voor jou, maar bloeit ook lang en rijkelijk. Bovendien lokt dit kruid hommels en bijen.

Laag 5 – Struiklaag (kleine heesters, 1 tot 3 m)

Aan struiken voor op het balkon geen gebrek: (bos)aardbeien, vossebes, framboos en blauwe bes. Ze gedijen allen even goed. Houd ze in potten in de zon. De (doornloze) braam groeit graag tegen de muur voor nog wat extra warmte. Het enige nadeel aan braam is dat hij het vaak snel en goed naar zijn zin kan hebben, waardoor hij de rest kan overwoekeren.

Laag 6 – Tussenlaag (kleine bomen, grote heesters, 3 tot 8 m)

Een kleine boom op je balkon? Past dat wel? Jazeker! De eerder beschreven ‘patioboompjes’ zijn steeds meer verkrijgbaar. Denk aan kleine appelbomen en kersenbomen. Ook perzikbomen kunnen in een pot verder groeien. In de winter staan ze wel liever op een warm plekje. Dan moet je ze tijdelijk naar binnen halen of beschermen tegen het koude weer. Kwekerij Fruithof biedt mooie gezonde exemplaren aan, die je kunt vinden in het buitenplantenassortiment van Steck.

Laag 7 – Kruinlaag (grote bomen groter dan 8 m)

Bij de kruinlaag gaat het om bomen die hoger dan acht meter worden. Deze laag kun je op je (kleine) balkon beter overslaan. Want deze ooit kleine kruinlaag is op een dag ineens best groot.

Stekkers

Bij Steck vind je een heel assortiment aan eetbare planten. Hier kun je met gemak je voedselbos op postzegelformaat komen vullen. Extra leuk is dat stadskwekerij Stekkers tegenwoordig op het achterterrein te vinden is. Een deel van hun planten zijn ook bij Steck te koop, maar je kunt ook rechtstreeks bij hen kopen. Hun doel? ‘Planten zelf vermeerderen is onze missie. Zelf stekken en opkweken zonder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen en met biologische potgrond.’

Kom dus gerust een keer langs bij Steck en/of Stekkers voor advies en de beste planten en materialen!


5 Dingen die je nog niet wist over Valentijnsdag

Het feest van de liefde is in aantocht! Op 14 februari kun je (anoniem) wat extra liefde geven aan degene van wie je houdt. De meesten van jullie kennen Valentijnsdag als een uit Amerika overgewaaide, ietwat commerciële, traditie, maar er zit nog veel meer achter. Lees hieronder de 5 dingen over Valentijnsdag die je – waarschijnlijk – nog niet wist.

1. De oorsprong ligt bij een onthoofde Romeinse priester (denkt men)

Er zijn verschillende theorieën over de oorsprong van Valentijn, maar volgens de meeste meeste bronnen gaat deze traditie terug naar de tijd van de oude Romeinen in de derde eeuw na Christus. Een priester genaamd Valentinus stond bekend om zijn goede daden voor zieken, ouderen en armen. Daarnaast trouwde hij in het geheim jonge stellen. Iets wat keizer Claudius II had verboden, omdat volgens hem ongehuwde mannen betere soldaten waren. Daarom onthoofde keizer Claudius II de priester Valentinus op 14 februari 270 na Christus. Valentinus werd later heilig verklaard door de kerk. Zij maakte 14 februari een feestdag. In die tijd was het niet gebruikelijk om je liefde uit te drukken, alleen op 14 februari werd een uitzondering gemaakt. Op deze dag mocht men een geliefde verrassen met een cadeau of brief.

De Hoya Kerri is een van de vele planten die de vorm van de liefde draagt: het hart.

2. Dat we vaak rozen geven komt door de godin Aphrodite

Je kunt van alles cadeau doen aan je geliefde, maar een bos bloemen staat nog altijd op nummer één. En dan met name de traditiegetrouwe rode roos, die in het westen symbool staat voor liefde, passie en romantiek. Dat komt doordat de roos bij de Oude Grieken een symbool van Aphrodite was, de godin van de liefde. (Aphrodite werd door de Romeinen Venus genoemd). De legende hierachter: Op een dag wordt haar geliefde Adonis doorboort door een zwijn tijdens de jacht. Ze haast zich naar haar stervende lief en baant zich een weg door het kreupelhout en doornstruiken. Ze haalt zichzelf open aan de scherpe doorns en takken en kleurt de witte rozen rood.

3. Rode tulpen staan óók symbool voor de liefde

De rode roos is niet de enige bloem die de liefde symboliseert. In de Victoriaanse tijd werden vele soorten bloemen gebruikt om een intieme boodschap over te brengen. De betekenis van de bloemen werd gehaald uit mythes en legendes. Zo staat onze nationale trots, de tulp, ook symbool voor de perfecte liefde. Dit komt van een Ottomaanse legende waarin een prins verliefd wordt op een meisje. Op het moment dat hij hoort dat zijn liefde vermoord is, stort hij zich met zijn paard een ravijn in. Zijn bloeddruppels vormen een ontelbare hoeveelheid rode tulpen, een verwijzing naar zijn oneindige liefde voor haar.

4. De hartjes die we tekenen lijken niet op het menselijke hart (en dat komt misschien wel door een plant!)

Onze hartslag verraadt hoe we ons voelen. Vroeger dacht men dat hier onze gevoelens dan ook vandaan kwamen. Inmiddels weten we dat onze hersenen een grote rol spelen, maar de symboliek van het hart is gebleven. De manier waarop we een hart tekenen, lijkt alleen niet op het menselijke orgaan. Voor de symbolische vorm zijn verschillende verklaringen. Zo zou het vrouwelijk lichaam een inspiratiebron zijn of ze dachten in de middeleeuwen dat een hart er écht zo uitzag. Een andere verklaring is een uitgestorven plant genaamd Silphium, die bekendstond om zijn multi inzetbaarheid op medisch gebied. De zaadjes van deze plant hadden de vorm van hartjes en daarom werd de plant ook gelinkt aan de liefde.

De Ceropegia Woodii kent vele namen en één daarvan is ‘strings of hearts’. Dit dankt dit plantje aan haar hartvormige bladeren.

5. Deze hartvormige planten zijn heel geschikt als Valentijnscadeau

Planten die de vorm dragen van de liefde, zijn er genoeg. Zowel de Hoya Kerri (hartjesplant), Hemionitis arifolia (de hartenvaren), als de Ceropegia Woodii (string of hearts) delen deze vorm met deze uitgestorven plant Silphium. Al deze planten hebben een hartvormige blad en staan daarmee symbool voor de liefde. Met deze planten kun jij deze Valentijnsdag jouw geliefde verrassen. Van de traditionele roos tot een van de vele andere planten die het verhaal van de liefde vertellen.

Expositie – Ode aan de plant

24 december 2021 | 8:00 am 5:00 pm

Vol lof zijn de bewoners van Utrecht over de plant. Hun eerbetoon aan het groen is deze week te bewonderen bij Steck