Gekleurde eieren, de paashaas, lentekriebels, een fiks ontbijt en er was ook nog iets met Jezus: Pasen is een van de leukste feesten die we hebben, maar met al zijn symbolen is het ook een beetje een warboel. Waar komt deze traditie vandaan en wat vieren we precies? We zetten de 5 meest voorkomende vragen over Pasen op een rij en zochten het antwoord voor je uit. Vrolijk Pasen!
1. Wat vieren we met Pasen?
Pasen is van oorsprong een van de belangrijkste feestdagen in het christendom. Volgens de Bijbel stierf Jezus op Goede Vrijdag aan het kruis. Twee dagen later herrees hij uit de dood. Deze herrijzenis vieren we met Pasen. In de christelijke traditie wordt er vooraf 46 dagen gevast (eigenlijk 40 dagen, want op zondag hoef je niet te vasten). Dat is de periode tussen carnaval en Pasen. Na wekenlang afzien mag met Pasen dan eindelijk weer (heerlijk) gegeten worden. Aan dat fenomeen danken we onze hedendaagse paasonbijtjes en -brunches.
Net als Kerst is Pasen gekoppeld aan het christelijke geloof. Maar voor het merendeel van de mensen hebben beide feesten geen religieus tintje (meer). Pasen is voor hen vooral een moment om gezellig samen te zijn met familie en/of vrienden.
2. Kun je Pasen ook vieren als je niet gelovig bent?
Jazeker! Voor de opkomst van het christendom werden er in deze periode van het jaar al lentefeesten gevierd. Die hadden onder andere te maken met de lente-equinox op 20 of 21 maart. Op dat moment staat de aarde zodanig ten opzichte van de zon dat de dag precies evenlang duurt als de nacht. Daarna zijn de dagen weer langer dan de nachten. Omdat er nu meer daglicht is, komt ook de natuur weer tot leven. Dat was en is een belangrijk moment in het jaar. De aarde gaat ons in deze periode weer voorzien van voedsel. Vanaf dit moment kan er dan ook weer volop gezaaid worden! Een hele goede reden voor een feestje dus, vonden ook de Germanen al.
3. Waarom is Pasen elk jaar op een andere datum?
Pasen valt elk jaar op een zondag tussen 22 maart en 25 april. Maar als dit samenhangt met de kruisiging en wederopstanding van Jezus, waarom is dit dan niet op een vaste datum? Dat komt doordat verschillende geschriften verschillende dingen beweren over dit belangrijke moment in de christelijke traditie. In de 8ste eeuw is hier heel wat over gediscussieerd! De ene traditie zei: Christus werd gekruisigd op de 14e dag na de eerste volle maan van de lente. Twee dagen daarna ontwaakte hij uit de dood. Pasen zou dan in totaal 16 dagen na de eerste volle maan van de lente moeten worden gevierd. Een andere traditie zei juist dat de kruisiging op een zondag had plaatsgevonden in de lente. Uiteindelijk werd het een combinatie van die twee: Pasen valt tegenwoordig altijd op de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente.
4. Waar komen die paaseieren en de paashaas vandaan?
Het Paasfeest heeft er in de loop der tijd allerlei elementen bij gekregen die niets te maken hebben met de christelijke traditie. De belangrijkste zijn de paashaas en de paaseieren. Hoezo verstopt een haas gekleurde eieren?! Er zijn allerlei theorieën over de herkomst van de haas en de eieren, maar er is geen echt bewijs voor de juiste versie. Een van de theorieën is dat beide uit een Germaans sprookje komen, dat onderdeel was van het feest dat de Germanen vierden aan het begin van de lente. Een gewonde vogel werd hierin door de godin Ostara veranderd in een haas die gekleurde eieren kon leggen. Christenen zouden het Paasfeest ‘over’ dit Germaanse feest hebben gelegd om mensen gemakkelijker te kunnen bekeren.
Een andere verklaring voor het belang van het paasei is dat er na de vastentijd heel veel eieren over waren. De kippen die mensen hielden, waren gewoon doorgegaan met hun eieren leggen. Zodra het weer mocht, werden deze met Pasen allemaal opgegeten. Daarnaast staat het ei ook symbool voor wedergeboorte: een mooie verwijzing naar de wederopstanding van Jezus. In de vroegere lentefeesten stond een ei ook symbool voor nieuw leven en vruchtbaarheid, wat weer een verwijzing is naar de lente en de vruchtbare aarde.
5. En hoe zit het met paastakken en ander ‘paasgroen’?
Zoals je hierboven kon lezen vierden onze voorouders al lentefeesten om het nieuwe begin van het leven te vieren. Met Pasen gebruiken we allerlei elementen die dit nieuwe leven Zoals je hierboven kon lezen vierden onze voorouders al lentefeesten om het nieuwe begin van het leven te vieren. Met Pasen gebruiken we allerlei elementen die dit nieuwe leven symboliseren: kuikentjes, takken van planten die al vroeg in het jaar een teken van leven geven (bijvoorbeeld in de vorm van katjes of jonge groene knopjes) en bolgewassen. Vooral die laatste zijn een prachtig symbool van opgekropte levenslust. In de lente komt deze energie onder invloed van het lentezonnetje vrij en staat de natuur vol met een kleurrijke explosie van krokusbloemen en narcissen. Pasen is een en al Lentelust: wij van Steck zien dat helemaal zitten!
