geveltuin

5 Tips om verantwoord om te gaan met water rond je huis

Water is een van de kostbaarste elementen op aarde, maar toch gaan we er niet al te best mee om. Regenwater voeren we af via het riool en de tuin besproeien we met water uit de kraan, dat eerst door allerlei zuiveringsinstallaties is gegaan. Intussen neemt zoet water in Europa steeds verder af. Dit kan anders! We vroegen Tijs van Ruth van WaterLeider wat je precies thuis kunt doen. Hieronder lees je zijn tips.

1. Verander je mindset

In Nederland vinden we het vanzelfsprekend dat er schoon water uit de kraan komt. Het kost bijna niks en daarom gaan de meeste mensen er vrij slordig mee om. Wees zuinig met water. Informeer jezelf over hoe het water zo schoon komt en verdiep je in wat je allemaal wel en niet door de gootsteen kunt spoelen. Hetzelfde geldt voor regenwater: dat zien we als afvalwater dat zo snel mogelijk afgevoerd moet worden, terwijl je het heel nuttig kunt inzetten. Hieronder lees je hoe je dat doet.

2. Koppel je regenpijp af van het riool

Door klimaatverandering hebben we steeds vaker te maken met heftige regenbuien. Vaak valt er dan zo veel water uit de lucht dat onze rioleringen en rivieren het niet meer aankunnen. In het slechtste geval ontstaan er overstromingen, zoals we afgelopen zomer helaas in Limburg zagen. Je kunt dit helpen voorkomen door bijvoorbeeld je regenpijp af te koppelen van het riool. Bijkomend voordeel hiervan is dat je het regenwater kunt benutten om je tuin vochtig te houden. Daar hoef je geen kraanwater voor te gebruiken. Sterker nog: planten hebben veel liever regenwater dan kraanwater, omdat het laatste kalk en chloor bevat. 

Natte Krat, een van de producten van Waterleider, helpt je om regenwater op te vangen en opnieuw te gebruiken

3. Maak een watertank in je tuin

Je kunt je regenpijp ombuigen en het water direct je tuin in laten lopen, maar dan moet je tuin er wel op ingericht zijn om hoosbuien te kunnen opvangen. Als je aan een gracht, sloot of ander water woont, dan kun je het overtollige water daarnaartoe laten lopen. Heb je een flinke tuin, dan kun je een verlaging maken waar het water zich verzamelt en langzaam de grond in zakt. De meeste stadstuinen hebben deze mogelijkheid niet. Je kunt dan overwegen een ondergrondse watertank of zinkput te laten installeren, waar het water wordt opgevangen en deels de grond in wordt geleid. Schakel in elk geval een deskundige in om mee te kijken! 

4. Plaats een regenton

De makkelijkste manier om water af te vangen is met een regenton. Hiervoor hoef je je regenpijp niet af te koppelen van het riool, terwijl je tóch wat water afvangt. Je verbindt de regenton met de regenpijp en plaatst er een vulautomaat tussen, zodat de regenton niet overstroomt. Met het water in de ton kun je je tuinplanten en je kamerplanten water geven. Via de gemeente Utrecht kun je subsidies aanvragen voor als je bijvoorbeeld met je buren de hele straat van regentonnen wilt voorzien.

Tijs van Ruth, oprichter van Waterleider, met zijn collectie regentonnen

5. Vergroen je tuin, je gevel en je dak

Het is altijd beter als regenwater niet in het riool terechtkomt, maar op een andere manier wordt opgevangen. Een vrij eenvoudige manier hiervoor is om zo veel mogelijk tegels uit je tuin te wippen en borders met planten aan te leggen. Daar kan het water meteen de grond in zakken. Ook een geveltuin helpt al bij het afvangen van water. Hetzelfde geldt voor een tuin op hoogte: maak je dak lekker groen! Hier lees je hoe je dat moet doen.

Wil je meer advies over het afvangen van regenwater in je eigen tuin? De medewerkers bij Steck helpen je graag!

Wat kun je doen met overtallige stoep- en tuintegels?

Als je van een tegeltuin naar een groene tuin gaat, dan hou je waarschijnlijk een heleboel tegels over. Die heb je er net uitgewipt! Wat te doen met deze tegels? In deze blog geven we je een aantal ideeën.

Stapelmuurtje

Het beste is om de vrijgekomen tegels te hergebruiken in je tuin. Er zijn allerlei leuke dingen die je ermee kunt doen. Je kunt er bijvoorbeeld een stapelmuurtje van maken door tegels en stenen van verschillende vormen op elkaar te stapelen, zodat er allerlei gaten en kieren ontstaan. Dit is een fijne schuilplaats voor insecten en amfibieën. Een soort insecten-ambifieënhotel!

Borderrand

Je kunt de tegels ook gebruiken als borderrand van je geveltuin of net aangelegde tuinborder. Hierdoor zakt de rest van de omliggende tegels minder snel je border in. Als je veel last hebt van regenwater dat na een bui in je tuin blijft staan, kun je deze rand het beste zo laag mogelijk maken. Op die manier kan het regenwater gemakkelijk de border instromen en wegzakken in de aarde.

Verhoogde border

Omgekeerd kun je ook juist een verhoogde border maken met de gewipte tegels. Of je maakt er een omheining van voor een moestuinbak. Het voordeel van een verhoogde border of moestuinbak is dat je er gemakkelijker bij kunt om bijvoorbeeld onkruid te wieden. En je hebt wat meer keuze in de grondsoort die je erin doet.

Kruidenspiraal, regentonverhoging of bankje

Een andere optie is het maken van een kruidenspiraal. Met een kruidenspiraal kun je verschillende soorten kruiden op een kleine oppervlakte kweken. Leuk én lekker! Je kunt ook een stapel tegels gebruiken om een regenton op te plaatsen. Door een regenton vang je ook nog eens water op, waarmee je je nieuwe tuintje in de zomer water kunt geven. Tenslotte kun je de tegels ook opstapelen en gebruiken als bankje. Perfect om even uit te rusten van al dat werk in de tuin.

Weggeven

Als je de tegels niet wilt of kunt hergebruiken in je eigen tuin, dan kun je de tegels natuurlijk ook weggeven. Op Marktplaats zijn er vast mensen te vinden die op zoek zijn naar wat tegels en die graag willen overnemen. Als laatste optie is er de gemeente: die kan de tegels komen ophalen als je er echt vanaf wilt. Hier lees je hoe dat werkt: Aanvraag tuintegels ophalen (alleen voor particulieren) | Gemeente Utrecht).

Auteursrechten van de afbeeldingen bovenaan deze blog: NK tegelwippen, fotograaf: Tineke Dijkstra 

4 prijswinnende Utrechtse voortuinen

Afgelopen zaterdag vond in het bijzijn van de Utrechtse wethouder Linda Voortman de prijsuitreiking plaats van de verkiezing Voortuin van het Jaar 2021. Deze wedstrijd werd georganiseerd door wijkvereniging Tuindorps Belang en Steck in de wijk Tuindorp. De gelukkige winnaars kregen een mooie cheque met een shoptegoed bij Steck aangeboden door de wethouder.

Het idee voor een voortuinenwedstrijd in deze Utrechtse wijk is niet nieuw. De vereniging Tuindorps Belang is in 1932 opgericht vanwege de eerste editie van deze wedstrijd. De editie van 2021 is voor het eerst gehouden in samenwerking met Steck, na een aantal wedstrijdloze jaren. Bij de jurering is gekeken naar o.a. creativiteit, (her)gebruik van natuurlijke materialen, (inheemse) beplanting en klimaatbestendigheid. Uit 30 inzendingen heeft de jury haar favorieten gekozen en beloond met een mooie prijs. Hieronder presenteren we de winnaars, met een inkijkje in het juryrapport:

Derde prijs – speels (her)gebruik van materialen
Deze voortuin viel de jury meteen in het oog vanwege de losse en creatieve opbouw. Het goed doordachte ontwerp is op een natuurlijke wijze uitgevoerd waarbij veel gebruik is gemaakt van oude materialen. De vele openingen tussen de materialen zorgen voor ideale schuilplekjes voor beestjes in zowel de zomer als in de winter. Daarnaast is de beplanting gevarieerd en kleurrijk en is de tuin een goede voedselbron voor bijen en andere insecten. Je raakt niet uitgekeken in deze ‘terrastuin’, die een mooi geheel vormt met het huis. De tuin is voldoende hittebestendig en biedt genoeg schaduw voor verkoeling. Een terechte derde plaats dus. 

Tweede prijs – leve de wildernis!
Deze voortuin is een echte wilde tuin, maar niet zonder een plan. Zo zijn er palen in de grond geslagen waartussen takken en andere restmaterialen liggen opgestapeld, waarmee een beschermde omgeving voor insecten is gecreëerd. De tuin heeft weinig bestrating en verharding waardoor regenwater gemakkelijk de grond inzakt. Er is een grote verscheidenheid aan kleurrijke planten, waaronder ook eetbare soorten. De vijver zorgt voor een welkome rustplek voor dieren. Ook deze tuin vormt een prachtig geheel met het bijbehorende huis. De jury was groot fan van het ‘lekker de boel, de boel laten’ met veel plantenresten en natuurlijke materialen. De jury had twee tips: een regenton aansluiten en inzetten op gevelbegroeiing. 

Eerste prijs – om bij weg te dromen
Een droomtuin, daar was de jury het meteen over eens. Uniek aan deze tuin is dat deze is aangelegd door twee buren. Via kronkelende paadjes ontdek je steeds weer nieuwe plantsoorten. Het is een uitnodigende tuin waar erg veel te zien en te beleven valt. De beplanting is inheems en enorm gevarieerd in kleurgebruik. Op de bodem is boomschors aangebracht om een natuurlijk pad te creëren en om verdamping tegen te gaan. In de tuin(en) ligt veel restmateriaal dat door insecten gebruikt kan worden voor het bouwen van nesten en voor overwintering. Er is voldoende schaduw van de prachtige Magnolia, die een verkoelende werking heeft en een heerlijk microklimaat biedt voor de bewoners. Dit prachtige sociale buurtinitiatief verdient een eerste prijs. Klein verbeterpuntje is er voor het weghalen van opstaande randjes, hier houden dieren als egels niet van. 

Publieksprijs – slimme tuin vol snufjes
Veel wijkbewoners zijn met de deelnamelijst op pad gegaan langs alle 30 deelnemende voortuinen. Zij konden hun stem ook uitbrengen voor de publieksprijs. Met grote voorsprong wist deze tuin de voorkeursstemmen in de wacht te slepen. De mooie voortuin kent vele handige snufjes, zoals hergebruik van een oude schoorsteen en overwinterplekjes in terracotta potjes gevuld met stro aan bamboestokken. Ook het kleurgebruik was de jury erg over te spreken. Een mooi voorbeeld van een tuin die meegroeit met de seizoenen en erg duurzaam en insectvriendelijk is. 

Steck en Tuindorps Belang bedanken alle deelnemers voor hun deelname!

Geveltuintjes in Utrecht: voordelen, tips en planten

Als je in Utrecht woont, is de kans groot dat je geen voortuin hebt. Gelukkig kun je nog altijd een geveltuintje aanleggen. Dat is niet alleen leuk voor het oog, maar je maakt er veel beestjes blij mee en je helpt met het afvangen van regenwater. Dat is hard nodig, want door al die tegels in de stad kan het regenwater niet goed wegstromen. Bovendien zorgen geveltuintjes voor verkoeling in je huis en in je straat. Klinkt goed, toch? Aan de slag dus!  

Hoe begin je?

Beginnen met een geveltuin is heel simpel: je licht een of twee rijen tegels uit de stoep, graaft een gat van 30 tot 45 cm diep en vult deze met tuinaarde. Daarna kun je gaan planten. De Gemeente Utrecht heeft een handig stappenplan geschreven voor het aanleggen van geveltuinen. Hier vind je ook een aantal voorwaarden waaraan je geveltuin moet voldoen (je mag er bijvoorbeeld geen hekje omheen zetten). En ook fijn: als je met een paar buren aan de slag gaat met het vergroenen van jullie straat, dan kun je er subsidie voor krijgen.

Geveltuin_utrecht_steck

Welke planten kies je?

De keuze van je planten hangt in de eerste plaats af van de hoeveelheid licht die je geveltuin vangt. Heb je meer dan 5 à 6 uur zon per dag op je gevel? Kies dan voor zonminnende planten. Schaduwplanten willen niet meer dan 2 uur zon op een dag. Alles daartussen noem je halfschaduw. Utrecht Natuurlijk heeft een mooi lijstje met mogelijke planten voor in je geveltuin, ingedeeld op lichtbehoefte.

De plantenlijst van de plantenbakcommissie Wittevrouwen is nog uitgebreider. Deze lijst is tot stand gekomen door jarenlange ervaring met het onderhouden van plantenbakken en geveltuinen in de straat.

Zelf vinden we lavendel, muurbloem en hemelsleutel heel geschikt voor een zonnige geveltuin en tippen we purperklokje en akelei voor in de schaduw. Zie voor meer details onze blog op duurzameweek.nl. Denk ook eens aan bij- en vlindervriendelijke planten en/of aan eetbare planten!

Geveltuin_utrecht_steck

Bij Steck vind je inspiratie en uiteraard alle plantjes voor in je geveltuintje.

Waar let je op bij het planten?

De grootste fout die de meeste geveltuinders maken is dat ze te veel planten bij elkaar zetten. De plantjes zijn nog klein in het begin, maar als ze groter worden gaan ze elkaar beconcurreren. Grote kans dat de helft van je planten dan het loodje legt. Let dus op de plantafstand die het plantenlabel aangeeft. Dompel je nieuwe planten eerst even met de wortels onder water voor je ze in je tuin zet. En als je een klimplant kiest, kijk dan of deze geleid moet worden, of dat ie zichzelf vasthoudt aan je gevel. En snoei bijtijds!

Een regenton bij je geveltuin, een win-win!

Tenslotte

Maak je een randje om je geveltuin, zorg dan dat deze aan de zijkanten laag is, zodat het regenwater van de stoep in je tuin kan lopen. Geef je planten op droge dagen in de zomer om de drie dagen water, dan houden ze het goed vol. Een mooi moment om ook een regenton aan te sluiten op je regenpijp! Zo help je nog beter met het opvangen van regenwater. Veel plezier met je geveltuin! 

© 2023 STECK UTRECHT | STECK IS ONDERDEEL VAN OVERVECHT VASTGOED | VEELGESTELDE VRAGEN | PRIVACYVERKLARING | ALGEMENE VOORWAARDEN