7 winterharde potplanten voor op je balkon

Een groen balkon kan zelfs de grauwste winterdag opfleuren. Maar veel planten kunnen niet goed tegen de kou. Zeker bij vorst hebben potplanten het zwaarder dan planten in volle grond. Gelukkig bestaan er genoeg wintergroene bikkels die de koude kunnen doorstaan. Zelfs in een pot! 

Verzorging

Hoe winterhard een plant ook is, er zijn een paar dingen waarmee je rekening moet houden om planten (en potten) goed de winter door te krijgen: 

  • Gebruik potten met een gat onderin, zodat overtollig water weg kan. Zo voorkom je dat de wortels gaan rotten. Zet er ook geen schoteltje onder, want dan blijft het water soms toch nog te lang in de pot staan. 
  • Kies voor vorstbestendige bakken. Potten die nat zijn, kunnen bij vorst gaan barsten en dat zou zonde zijn. 
  • Geef af en toe water op dagen dat het niet vriest. In de winter hebben planten veel minder water nodig dan in de zomer. Hoeveel dat precies is, is onder meer afhankelijk van de standplaats van je plant. Het is vooral belangrijk dat de grond niet helemaal uitdroogt. 
  • Pak de pot bij strenge vorst in met bijvoorbeeld noppenfolie of jute. 

De mooiste winterharde potplanten

1. Bergthee (Gaultheria procumbens)

In een lage, brede bak komt deze vrolijke bodembedekker helemaal tot zijn recht. De knalrode besjes tussen de roodpaarse blaadjes geven meteen sfeer op je balkon. Ondanks de naam is de gekweekte variant niet geschikt om thee van te trekken. In de inheemse groeigebieden in Azië en Noord-Amerika kan dat wel. In het voorjaar maakt de plant frisgroene blaadjes. In de zomer komen er lieve witte of lichtroze bloemklokjes aan. 

Bergthee (Gaultheria procumbens)

2. Winterheide (Erica carnea)

Dit is ook zo’n mooie, compacte bloeier. Door de takken vol minibloemetjes zorgt de altijd groene heester voor een explosie aan kleur op je balkon. Zeker als je meerdere exemplaren bij elkaar in een bak zet. De bloemetjes bloeien tot april. Winterheide staat het liefst op een zonnige plek, maar doet het ook in halfschaduw.

Winterheide (Erica carnea)

3. Vedergras (Stipa)

Dit fijne gras geeft je balkon iets zomers in deze donkere tijden. In de wind gaat het gras golven. Er zijn verschillende soorten, zoals de Stipa tenuissima, een wat lagere soort met haarfijne sprietjes. De Stipa gigantea is ook erg mooi, met aren die meer dan een meter hoog kunnen worden. Vedergras komt uit warme streken als Spanje, Portugal en Midden-Amerika en staat daarom graag in de zon. Tegelijkertijd kan het exotisch aandoende gras prima tegen de vorst.

Vedergras (Stipa)

4. Skimmia (Skimmia Reevesiana)

Deze kleine struik is het hele jaar mooi. Van april tot juni kun je genieten van witte, pluimvormige bloemen. In de zomer worden dit witte besjes die in de herfst knalrood kleuren. En daar kijk je dan de hele winter op uit. De plant staat het liefst in de halfschaduw en wordt 50 tot 60 centimeter hoog.

Skimmia (Skimmia Reevesiana)

5. Druifheide (Leucothoe)

In de winter is het langwerpige blad van deze kleine, sterke heester glanzend rood. De plant is familie van de heide en komt voor in verschillende soorten. Ze is geen zonaanbidder, dus zet de struik het liefst in de schaduw. Heb je een zonnig balkon, zorg dan dat de bodem lichtvochtig blijft. In mei en juni verschijnen er aantrekkelijke trosjes met witte bloemetjes aan de plant. 

Druifheide (Leucothoe)

6. Huislook (Sempervivum)

Dat deze knappe vetplant heel sterk is, blijkt wel uit haar naam: sempervivum betekent ‘altijd levend’. Het is niet voor niets dat deze sedumsoort veel gebruikt wordt op groene daken. Sempervivum spreekt tot de verbeelding door de rozetvorm waarin de blaadjes groeien: een mooie toevoeging op je winterbalkon. Als je de plant goed verzorgt, dan trakteert ze je in de zomer op een prachtige bloem op een lange stengel uit het midden van het rozet.

Huislook (Sempervivum)

7. Kerstroos (Helleborus)

Vanwege de prachtige bloemen die al vanaf januari bloeien is de kerstroos een populaire tuinplant. Helleborus doet het het best in de volle grond, maar met de juiste aandacht kun je deze vroegbloeier gerust in een pot op je balkon plaatsen. Zet de plant in een ruime pot met een goede drainage. Helleborus houdt niet van natte voeten. Ook is ie niet zo’n fan van de volle (winter)zon en bij strenge vorst kun je hem het best even op een koele binnenplek zetten. Een ietwat kieskeurige plant, die toch wel écht de moeite waard is. Je wordt echt blij van die bloemen in januari!

Kerstroos (Helleborus)

7 prachtige winterbloeiers voor in je tuin

Vind je je tuin te kaal in de winter? Daar is van alles aan te doen! Bijvoorbeeld door een paar winterbloeiers te planten. Als de meeste planten in rust gaan, hun blad afwerpen en zich zelfs helemaal verstoppen onder de grond, staan deze planten juist te stralen met hun kleurrijke bloemen of bessen. We hebben de 7 mooiste winterbloeiers voor je op een rijtje gezet:

1. Kerstroos/Nieskruid (Helleborus)

Als de winter op zijn grijst is en alles lijkt kaal en koud, dan kunnen de eerste bloemen van de Helleborus je dag helemaal goed maken. Deze ijzersterke, vaste plant bloeit van januari tot in april. Kerstrozen zijn er in allerlei verschillende kleuren. Bij stevige vorst onttrekt de plant het water tijdelijk uit haar bloemen, zodat ze niet kunnen bevriezen. Het water wordt bewaard in de bladeren en wortels. De bloemen hangen even slap, maar als de vorstperiode voorbij is, dan pompt de kerstroos het water weer terug en staan de bloemen er al snel weer stralend bij. Je kunt de kerstroos het hele jaar door planten. De meeste soorten staan het liefst op een plek in de halfschaduw, op een vruchtbare, kalkrijke bodem waar overtollig water goed wordt afgevoerd. De kerstroos wordt zo’n 30 centimeter hoog. 

Kerstroos/Nieskruid (Helleborus)

2. Sneeuwbal (Viburnum tinus)

Alleen al vanwege de naam wil je deze heester in je tuin hebben. Hij dankt zijn naam aan de bolvormige roze-witte bloemschermen die – met enige fantasie – op sneeuwballen lijken. Heel veel sneeuwballen, want de heester bloeit rijk. Vaak al vanaf oktober tot maart/april. Viburnum tinus is een langzame groeier. Hij kan wel 2 tot 3 meter hoog worden, maar door snoei kun je hem op gewenste hoogte houden. Het is een makkelijke plant. Liefst staat hij op een zonnige plek uit de wind, met een goed doorlatende grond. 

Sneeuwbal (Viburnum tinus)

3. Skimmia (Skimmia reevesiana)

Van deze compacte heester heb je het hele jaar veel plezier. In de lente bloeit hij met sierlijke, witte bloempluimen. Vervolgens komen de witgroene besjes, die tussen oktober en februari knalrood zijn. Extra leuk voor de Kerst, maar ook daarbuiten geven de bessen een mooi accent aan je tuin. Ook de vogels doe je een groot plezier met de besjes! De Skimmia reevesiana wordt 50 tot 60 centimeter hoog en doet het goed in de schaduw van bomen of grotere heesters. 

Skimmia (Skimmia reevesiana)

4. Hulst (Ilex)

Nog zo’n heester met van die mooie, rode bessen! En met een hoge symbolische waarde. Zelfs de Romeinen versierden er al hun huizen mee tijdens het feest van de zonnewende op 21 december. Behalve als leuk Kerststukje in je huis, is hulst ook heel aantrekkelijk voor in je tuin of zelfs als haag. De plant is megasterk en heeft weinig onderhoud nodig. Ook vogels doe je er een plezier mee: de stekelige bladeren geven goede beschutting voor een nestje in het voorjaar. Appelvinken zijn dol op de besjes. Er zijn heel veel verschillende soorten hulst. De ‘gewone’ hulst heet Ilex aquifolium en die is ook in allerlei variëteiten te koop. Hulst groeit van nature in bossen en staat graag in de (half)schaduw. De heester kan metershoog worden, maar is goed te snoeien.

Hulst (Ilex)

5. Winterheide (Erica)

Deze vrolijke bodembedekker fleurt je tuin helemaal op. Winterheide bloeit van december tot begin april en trekt zich niets aan van vorst, sneeuw of koude wind. De bloemetjes zijn wit, roze of lila. Met een paar planten kun je al een waar kleurentapijt maken in je tuin. De uitgebloeide bloemetjes haal je weg door met je hand over de plant te strijken. Winterheide kan zowel in de halfschaduw als in de volle zon.  

Winterheide (Erica)

6. Toverhazelaar (Hamamelis)

Deze heester trakteert je in de herfst al op een goudgeel bladerfeest. Om vervolgens al zijn blad af te gooien en te vervangen door gele tot rode bloemen, die bloeien op het kale hout. De bloei vindt plaats tussen december en maart. De heester is op zijn mooist als je hem niet snoeit, maar hierdoor is hij minder geschikt voor een kleine tuin. Hij kan in volle glorie gerust 3 meter breed en 3 meter hoog worden. Als je die ruimte hebt, dan is het zeker een waardevolle aanvulling voor je tuin. Mét prachtige kleuren in herfst en winter.

Toverhazelaar (Hamamelis)

7. Japanse roos (Camellia Japonica)

En last, maar zeker niet least: de Japanse roos. Van februari tot en met april schittert deze heester in je tuin met grote, roosachtige bloemen. De plant staat het liefst op een beschutte plek in de halfschaduw. Bij strenge vorst kun je hem het beste wat bescherming geven door een dikke laag bladeren onder aan de struik te leggen. De bovenste wortels zijn namelijk vorstgevoelig. De Camellia Japonica houdt van een zure bodem.

Japanse roos (Camellia Japonica)

Planten in de winter

Let wel: De herfst is het beste seizoen om planten in de grond te zetten. Maar als het niet vriest en de grond is niet te nat, dan kun je winterharde planten ook gerust in de winter in je tuin zetten. Hou ze wel extra goed in de gaten en bescherm ze eventueel bij strenge vorst.

Maak een feest van je kamerplanten

Heb je geen plek voor een kerstboom, of wil je geen kerstboom? Dan kun je natuurlijk ook gewoon je kamerplanten versieren! Hartstikke leuk om te doen en je geniet er elke dag van. We geven je wat inspiratie en tips om het zodanig te doen dat je planten er zo min mogelijk last van hebben.

Ook leuk voor na de Kerst
Veel van je kamerplanten – zowel grote als kleine – laten zich prima omtoveren tot gezellige winterboom. Eentje met lampjes en leuke decoratie in een winters thema. Zo houd je de gezelligheid nog wat langer vast, ook na de feestdagen.

Verrassend materiaalgebruik
Helaas kan niet zomaar alles je kamerplant ingehangen worden. Zo loop je met ophanghaakjes het risico om je plant te verwonden en moet je ook oppassen met zwaardere decoraties. Je wilt natuurlijk niet dat je plant hierdoor gaat hangen en zijn mooie vorm verliest. Bij Steck kun je terecht voor geschikte versiering voor je kamerplant-transformatie. Wat te denken van de vilten decoratie van Felt So Good en Sjaal met een Verhaal? Of de stalen DIY treehouse en dier-elementen van Another Studio?

Geschikte kamerplanten
Om te bepalen welke van je planten geschikt zijn om een tweede functie te geven als kerstboom/winterboom, kun je het beste kijken naar soorten met een dikke(re) stam, stevige bladeren en veel vertakkingen. Symmetrische planten doen het daarbij vooral erg goed. Wij zijn groot fan van een palm, de kamerden en ficussen als kerstboom 2.0. Maar ook met een gatenplant, calathea of polyscias kun je prima uit de voeten.

Zorg goed voor je kamerplantenboom
Het is ook ‘s winters heel belangrijk om goed voor je – tot gezelligheidsplant omgetoverde – kamerplant te blijven zorgen. Zet hem niet in het donkerste hoekje van de kamer (‘want dat staat zo gezellig’), maar geef je planten in dit jaargetijde zo veel mogelijk licht. Dit helpt hen bij de fotosynthese, een essentieel proces om de plant in goede gezondheid te houden (en te laten groeien in het voorjaar). Anders tips voor het verzorgen van je kamerplanten in de winter vind je in deze blog.

Lookbook
Behoefte aan wat inspiratie voor je zelf aan de slag gaat? Hieronder vind je een aantal voorbeelden die ook terug te zien zijn bij Steck. Deel je creatie met #steckutrecht. Veel succes!

5 dieren die jij de winter door kunt helpen

Voor dieren is het best lastig om de winter door te komen. Het is koud en er is veel minder voedsel te vinden dan in de rest van het jaar. Daarom houden veel dieren een winterslaap. Hieronder bespreken we 5 dieren in je tuin die je kunt helpen in de winter. 


#1: Vogels

Onze gevederde vrienden hebben misschien nog wel het meest te lijden onder het winterse weer. Ze kunnen vaak weinig voedsel vinden om hun lichaamstemperatuur op 40 graden te houden. Volgens de Vogelbescherming verliezen sommige kleinere soorten in een koude nacht soms wel 10 procent van hun gewicht. Je kunt vogels helpen door zaden, fruit, vetbollen en/of pinda’s op te hangen. Hang het voedsel een beetje uit elkaar om conflicten tussen verschillende soorten vogels te voorkomen en let erop dat ze veilig kunnen eten, dus uit de buurt van huisdieren en mensen. Voederbakjes met een afdakje zijn ideaal, vooral voor zadenmengsels, zodat deze niet nat regenen. Maak het bakje regelmatig schoon, zodat er geen schimmel ontstaat. Je kunt ook een open schaal of bak met water neerzetten om van te drinken en in te badderen. Ververs het water regelmatig. Als het flink gaat vriezen kun je beter geen water aanbieden, want dan kunnen de vogels bevriezen bij het badderen. Als er sneeuw ligt, kunnen de vogels in de sneeuw pikken om hun vochtgehalte op peil te houden. Ligt er geen sneeuw, dan kun je ijs fijn maken, zodat ze ijssplinters kunnen oppikken. Geef nooit water met zout of suiker erin, want zout is niet gezond voor vogels en van suiker gaan hun veren plakken als ze erin badderen. 

#2: Egels

In de afgelopen 10 jaar is 50% van de egelpopulatie in Nederland verdwenen, dus jouw hulp is zeer welkom! Egels houden een winterslaap om deze koude periode door te komen. Tijdens die winterslaap neemt hun lichaamstemperatuur af van 35,5 graden naar 5 graden. Ook hun hartslag (van 180 naar 9 slagen per minuut) en hun ademhaling (van 45 naar 3 keer per minuut) gaan flink omlaag. Dit alles om energie te besparen. Het is daarom van levensbelang dat egels niet gestoord worden in hun winterslaap, want dat kost veel te veel energie. Egels help je dus vooral door ze met rust te laten en door ze geschikte plekjes aan te bieden waar ze hun winterslaap kunnen houden. Laat je tuin lekker rommelig, met veel blad en takken op de grond, waar egels hun holletjes in kunnen maken. Of biedt een speciaal egelhuis aan. Op de website van de Egelbescherming kun je meer lezen over onderdak bieden aan egels. Ondanks hun energiebesparende maatregelen verliezen egels tijdens hun winterslaap toch nog 25% van hun lichaamsgewicht. Als ze eind april wakker worden, gaan ze meteen op zoek naar voedsel. Egels zijn carnivoren. In de herfst kun je ze bijvoeren, met bijvoorbeeld kattenbrokjes. Geef ze nooit melk, maar alleen water. Kijk hier voor de precieze voedingstips van de Egelbescherming. 

#3: Insecten

In de winter zie je maar weinig insecten, want ze zijn niet goed bestand tegen lage temperaturen. Sommige soorten vertrekken tijdelijk naar warmere oorden, andere wachten op een beschut plekje tot het voorjaar weer aanbreekt. Er zijn ook insecten die de winter niet overleven. Zij leggen eitjes, zodat hun nageslacht in het voorjaar weer vrolijk rond kan zoemen. Je kunt insecten helpen door uitgebloeide planten te laten staan, en door tuinafval te laten slingeren in je tuin. Hopen met takken en bladeren zijn prima overwinteringsplekken voor allerlei soorten insecten. Een insectenhotel plaatsen is ook een goed idee! 

#4: Vleermuizen

Net als egels houden vleermuizen een winterslaap van vier tot zes maanden. Het liefst doen ze dat in donkere, vochtige ruimtes waar ze niet gestoord worden. In Utrecht leven ongeveer 10 vleermuissoorten, die je vooral ziet in de groene, waterrijke wijken, rond de meer dan 280 vleermuiskasten die de gemeente heeft opgehangen en in allerlei gaten en kieren van gebouwen. In het gebouw ‘de Inktpot’ overwinteren bijvoorbeeld duizenden vleermuizen! Je kunt vleermuizen onder andere helpen door vleermuiskasten te plaatsen. Het Vlaamse Natuurpunt legt uit hoe je die het beste plaatst.

#5. Eekhoorns

In Nederland is de rode eekhoorn (of gewone eekhoorn) een beschermde diersoort. Eekhoorns houden geen winterslaap, maar gaan in winterrust. Ze schuilen in bomen en komen af en toe tevoorschijn om het eten te zoeken dat ze in de herfst voor zichzelf hebben verstopt. Nu staat de rode eekhoorn erom bekend niet zo’n goed geheugen te hebben. Evolutionair gezien is dat niet heel handig. Je kunt de eekhoorn dus zeker een handje helpen door het plaatsen van voedselkastjes met bijvoorbeeld noten, zaden, appel, komkommer, wortel of maïs. En met een bakje water. Let erop dat de voedselkast schoon blijft, want anders kunnen eekhoorns ziek worden. De Eekhoornopvang heeft nog meer tips voor het helpen van eekhoorns in de winter

En vergeet de bodemdieren niet!

Behalve bovenstaande top 5-dieren in je tuin is er een hele groep minder opvallende dieren die ook de aandacht verdient: de bodemdieren! Zij zorgen voor een vruchtbare grond en zijn dus héél belangrijk voor je tuin. Regenwormen overwinteren diep in de bodem, zodat ze niet kunnen bevriezen. Daar houden ze een soort winterslaap. Je kunt de bodemdieren helpen je tuin gezond te houden door afgevallen bladeren en (kleine takken) in de herfst gewoon te laten liggen. De bodemdieren breken ze uiteindelijk af en zorgen dat de voedingsstoffen die ze eruit halen opneembaar worden voor je planten. Oh, the circle of life: mooi toch? En je hoeft er niks voor te doen.

7 manieren om planten te beschermen tegen de vorst

Ondanks dat onze winters steeds warmer worden, is er nog altijd kans op een flinke vorstperiode in Nederland. Niet alle tuin- en potplanten kunnen daar goed tegen. De meeste vaste planten beschermen zichzelf tegen de winter door een tijdje ondergronds te gaan en in de zomer weer opnieuw te gaan groeien. Maar er zijn ook matig winterharde en niet-winterharde planten die je een beetje moet beschermen tegen de vrieskou. Hoe je dat doet, lees je hieronder!

1. Blad laten liggen

Vroeger betekende je tuin ‘winterklaar’ maken vooral je tuin ‘netjes’ maken. Inmiddels weten we dat een rommelige tuin beter is voor bijvoorbeeld insecten en egels, omdat ze zich er goed in kunnen verstoppen. Met rommelig bedoelen we de blaadjes gewoon laten liggen in je borders en uitgebloeide planten laten staan. Dat laatste geeft vaak ook nog eens een mooi aanzicht. Blaadjes op de grond zijn goed voor het bodemleven én ze vormen een natuurlijk dekentje tegen de kou.

2. Vorstgevoelige planten extra beschermen

Voor veel exotische planten is zo’n bladerdekentje niet genoeg om een vorstperiode door te komen. Een beetje nachtvorst overleven ze vaak wel, maar als het echt kouder dan -5 graden wordt, dan kun je ze beter extra beschermen. Het gaat om planten als bijvoorbeeld palmen, Agapanthus, Eucalyphus en Amerikaanse Sering. Bij aanschaf van een plant staat de winterhardheid vermeld op het label. Heb je het label niet meer, dan kun je het opzoeken op internet. Elke plant die normaal in een warme streek groeit, heeft waarschijnlijk Eerste Hulp Bij Vorst nodig. Dit kan bijvoorbeeld door een constructie met kippengaas rond de plant te maken, waarin je afgevallen bladeren, stro en/of coniferentakken stopt. Bij heel strenge vorst kun je de bovenkant van de plant extra beschermen met een speciale beschermhoes voor planten.  

3. Planten in potten en bakken verhuizen of inpakken

Een plant in een pot of bak kan veel minder goed tegen de kou dan een plant in volle grond. Oleanders, vijgen- en olijfboompjes in een pot kun je het beste in een schuur of berging zetten voor de wintermaanden. Let erop dat er daglicht bij de planten kan komen en vergeet niet om ze af en toe water te geven. Heb je geen goede overwinterplek, dan kun je je potplant inpakken met jute, vliesdoek of een rietmat. Pak de pot mee in, want deze kan ook vorstschade oplopen. En dan maar hopen dat je plant het redt.

4. Zomerbloeiende bloembollen uit de grond halen

Zo goed als alle zomerbloeiende bloembollen zijn niet winterhard. Daarom kun je het beste je Dahlia’s, Ranonkels en Gladiolen in het najaar uit de grond halen. Laat ze eerst goed drogen en bewaar ze daarna op een donkere, droge plek, waar de temperatuur niet onder de 4 graden komt. Na IJsheiligen (half mei) kun je ze weer terug in de grond doen.  

5. Planten in een tuinkas plaatsen

Als een tuinkas hebt, dan kun je deze met noppenfolie en een klein elektrisch kacheltje vorstvrij houden. Op die manier is het een prima plek om je planten te laten overwinteren.

6. Emmer als bescherming

Mocht je worden overvallen door de vorst en zoek je een snelle oplossing om je planten te beschermen, dan kun je er een emmer overheen zetten. Dit werkt natuurlijk alleen bij kleine planten. Als de vorst voorbij is, haal je de emmer meteen weg, zodat de plant weer licht krijgt.

7. Drainage regelen

Planten sterven in de winter overigens eerder door een teveel aan water dan een teveel aan kou. In de winter regent het vaker, en als het water niet goed wegloopt, dan kunnen de wortels van een plant gaan rotten. Zorg dus dat je drainage op orde is! Potplanten wil je in een pot met een gat onderin hebben staan. In de zomer kun je hier een schoteltje onder zetten, maar in de winter haal je dat schoteltje juist weg.

 

Hopelijk komen je planten met deze tips goed de winter door. Veel succes!

 

5 kamerplanten voor donkere hoekjes

mos-kamerplant voor schaduw

Alle planten hebben licht nodig om te groeien. Groeien doen ze door middel van fotosynthese. Licht is super belangrijk voor een blije plant. Maar welke plant moet je kiezen als er niet zoveel licht beschikbaar is?

Gelukkig voor ons zijn er veel soorten kamerplanten die genoegen nemen met weinig licht. Planten die in de natuur ook al op een schaduwrijke bosgrond groeien zullen zich in jouw donkere hoekje prima thuis voelen. Hieronder stellen we 5 kamerplanten aan je voor die maar weinig licht nodig hebben.

Asplenium of 'nestvaren'

1. Varens

Varens zijn de koning(inn)en van de schemer. In het wild groeien ze vaak op de met mos bedekte bodem van dichtbegroeide bossen, waar ze weinig licht vangen. Ze komen voor in vele soorten en maten: van mini-varentjes in de vorm van hartjes tot gigantische groene toeven. Sommigen hebben net wat meer licht nodig dan anderen. De varen die echt het beste tegen weinig licht kan is de Asplenium.

Varens vinden het absoluut niet fijn om uit te drogen. Als je een varen in huis haalt, moet je er goed op letten dat deze genoeg water krijgt. Niet alleen houden ze van licht vochtige bodem, ook gedijen ze een stuk beter in een vochtige omgeving. Zet een varen dus niet in de buurt van je verwarming en zorg voor een goede luchtvochtigheid. Zéker in de winter. Het kan zijn dat ze na aankoop even moeten wennen aan je huis, omdat de lucht vaak wat droger is dan in de bossen waar ze oorspronkelijk groeien. Als je zorgt dat ze nooit uitdrogen, passen ze zich meestal vanzelf weer aan.

2. Sansevieria’s

Sansevieria’s zijn hele makkelijke planten, die het ook niet erg vinden om in een donker hoekje te groeien. Ze leven in het wild op droge, steenachtige grond en in hun vlezige bladeren kunnen ze water opslaan. Ze vergeven je als je ze per ongeluk een keertje overslaat bij het watergeven. Sterker nog, als je je Sansevieria op een donker plekje hebt staan hebben ze echt maar weinig water nodig. Op het moment dat de bladeren een beetje beginnen te rimpelen, en de grond helemaal droog is, kan je weer een scheutje toevoegen. 

Sansevieria’s bestaan in allerlei verschillende patronen en kleuren. Van melkachtig wit tot fel gestreepte bladeren. Als je er eenmaal eentje hebt, wil je ze allemaal sparen!

3. ZZ-plant

Ook de Zamioculcas Zamiifolia – ZZ plant voor vrienden en bekenden – kan het allemaal hebben: donkere hoekjes en vergeten waterbeurten. In het wild vind je de ZZ-plant in Oost Afrika onder hele diverse omstandigheden: van schaduwrijke bossen tot rotsachtige bergen. Daardoor kan ze ook goed tegen verschillende omstandigheden, waaronder schaduw en droogte.

Mochten de bladeren van de ZZ plant een beetje dof beginnen te worden, spoel haar dan even af onder de douche. Daarna kan je weer lang genieten van de mooie, glimmende bladeren. De ZZ-plant is normaal gesproken diepgroen, maar als je iets speciaals zoekt: er bestaat ook een zwarte variant (echt!). 

Verschillende Sansevieria's, de glimmende ZZ-plant en Scindapsus Trebie

4. Scindapsus

Zoek je een hangende plant voor een schaduwrijk plekje? Dan is de Scindapsus jouw plant. Of wil je juist een klimmende plant? Dat kan de Scindapsus ook! Als je jouw Scindapsus laat hangen, blijven de blaadjes wat kleiner. En als de Scindapsus ergens tegenaan kan klimmen worden haar bladeren juist groter. In het wild groeien ze vaak in vochtige bossen tegen een boomstam aan, op weg naar het licht. Als het regent loopt het water langs de boomstam en blijft niet lang liggen. De Scindapsus houdt daarom niet van natte voeten, beter iets te droog dan te nat. Geef pas water als de blaadjes een beetje beginnen te krullen, dan zit je goed.

Er zijn verschillende soorten Scindapsus. De meest voorkomende zijn de Scindapsus Pictus, Scindapsus Trebie en Scindapsus Moonlight. Die hebben allemaal net even een andere zilveren tekening op hun bladeren.

5. Mos

Mos houdt erg van donkere, vochtige plekjes. Denk aan vochtige bosbodems en schaduwrijke stenen en stammen, daar voelt mos zich helemaal thuis. In de meeste huizen is het alleen niet vochtig genoeg voor mos. Niet getreurd! Met een kleine aanpassing groei je mooi ‘kamermos’. Bewaar een lege pindakaaspot, of een andere glazen pot die af te sluiten is, en maak ‘m goed schoon. Leg een beetje aarde op de bodem, het mos erbovenop, druk het mos lichtjes op de aarde. Zorg dat het geheel licht vochtig is, zeker niet te nat! Bij twijfel: beter wat te droog dan te nat. Sluit daarna de deksel en voilà: je hebt een klein mos-biotoopje gecreëerd!  

In de winter vertraagt de groei van planten, ook van planten die niet zoveel licht nodig hebben. Daarom hebben ze minder water en geen meststoffen nodig. Meer weten? Bestudeer hoe je jouw planten het beste kunt verzorgen in de winter. Er zijn nog veel meer planten die ook op een donkerder plekje kunnen groeien, zoals bijvoorbeeld de Aspidistra, de Chamaedorea en de Dracaena. Benieuwd welke zorg die nodig hebben? Kom vooral langs bij Steck voor meer donkere hoekjes advies!

De Chamaedorea (of Mexicaanse Dwergpalm)

Hoe kies je de beste kunstkerstboom?

kunstkerstbomen in Steck

Een kunstkerstboom is minder belastend voor het milieu als je er héél lang mee doet*. En ze zien er steeds ‘echter’ uit. Maar hoe kies je nu een goede kunstboom? Ton Rijlaarsdam en Nadine van Veen van onze leverancier Edelman vertellen waarop je moet letten als je een boom kiest en hoe je deze zo lang mogelijk goed houdt.

Wanneer is een kunstkerstboom duurzamer dan een echte boom?
Nadine: ‘Er zijn verschillende studies gedaan naar de ecologische voetafdruk van kunstbomen ten opzichte van die van echte bomen. Dat zijn moeilijke berekeningen, want je moet heel veel dingen meewegen: bij kunstbomen berekenen ze bijvoorbeeld de impact van het materiaal dat je gebruikt, de transportkosten, hoe lang de boom meegaat en hoe deze wordt afgebroken als ie aan het eind van zijn leven is. Bij een echte boom gaat het over de tijd dat een boom groeit, hoeveel water en (kunst)mest deze nodig heeft, transportkosten, etcetera. In een gedetailleerde vergelijkingsstudie van Thinkstep wordt ervan uitgegaan dat een kunstkerstboom langer dan 9 jaar gebruiken duurzamer is dan elk jaar een echte boom aanschaffen.’

 

Het gaat er dus vooral om dat je een kunstboom zo lang mogelijk gebruikt. Als je dit belangrijk vindt, waar moet je dan opletten als je een kunstboom koopt?
Ton: ‘Als je wilt dat een boom lang meegaat, dan moet je een boom kopen zonder verlichting. Die verlichting is het meest kwetsbare van een boom. Vaak zie je dat als deze kapot gaat, dat mensen dan de hele boom weggooien. Dat is heel erg zonde. Je kunt beter de verlichting apart kopen van de boom. Verder kun je kijken naar hoe de bomen in elkaar gezet zijn. Als ze uit losse takken bestaan, dan kun je zo’n losse tak gemakkelijk vervangen als je er een kwijt bent of als deze beschadigd is. Dat kan niet bij een boom die uit één stuk is gemaakt. Tenslotte maakt het ook uit van wat voor materiaal een boom is gemaakt.’

Van wat voor soort materialen zijn de bomen gemaakt die jullie leveren?
Ton: ‘Onze bekendste bomen zijn de Triumph Trees: die zijn grotendeels gemaakt van Polyethyleen. Dat is minder belastend voor het milieu dan PVC én ze zien er natuurlijker uit, omdat we polyethyleen in een mal kunnen gieten. Hierdoor kunnen we boomtakken uit de natuur precies namaken. Onze andere bomen, de Black Box-bomen, zijn gemaakt van PVC, Polyethyleen, of een combinatie daarvan. Ze zijn diverser in levensduur en kwaliteit, goedkoper en sneller op te zetten. Ze gaan minder lang mee dan de Triumph Trees.’
Nadine: ‘Op de Triumph Trees zit een garantie van 10 jaar. Omdat een kunstboom volgens de Thinkstepstudie na 9 jaar een kleinere ecologische voetafdruk heeft dan jaarlijks een levende boom in huis halen, is een Triumph Tree een veilige keuze als je het hebt over milieu-impact.’

Waarom zijn er nog geen kunstbomen van gerecycled plastic?
Nadine: ‘Daar zijn we wel mee bezig, maar het is lastig, omdat de kwaliteit van gerecycled plastic vaak onduidelijk is. Je weet niet goed weet waar het vandaan komt.’
Ton: ‘Het heeft ook met brandveiligheid te maken. Al onze bomen zijn brandwerend, en daarvoor moet je aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Met gerecycled plastic kan dat helaas nog niet.’ 

versierde kunstkerstboom, grote kunstkerstboom in de verte

Hoe hou je je kunstkerstboom mooi?
Nadine: ‘Het allerbelangrijkst is dat je hem goed opbergt. Doe hem netjes terug in de doos en zorg dat ie niet geplet wordt. Bewaar hem op een donkere en droge plek.’

Als een kunstkerstboom aan het eind van zijn levensduur is, wat kun je er dan het beste mee doen, vanuit milieuoogpunt?
Nadine: ‘Als een boom echt helemaal stuk is, dan zit er helaas niets anders op dan hem naar de stort te brengen. Er is jammer genoeg nog geen aparte verwerkingsstroom voor kunstbomen. We onderzoeken nu of er niet toch een manier is om de bomen te recyclen. Een kunstboom gaat echt heel lang mee. Als je erop uitgekeken raakt, geef hem dan aan iemand anders, verkoop hem op Marktplaats of lever hem af bij een kringloopwinkel. Hoe langer hij gebruikt wordt, des te beter.’

Edelman startte in 1898 als boomkwekerij in Reeuwijk en is uitgegroeid tot een belangrijke internationale leverancier van decoratieve producten, waaronder kunstkerstbomen en andere kerstartikelen, die je bij Steck kunt vinden. De kerstbomen van Edelman worden gemaakt in fabrieken met een BSCI en/of SEDEX-keurmerk. Hiermee worden de arbeidsomstandigheden van de medewerkers gecontroleerd en zo nodig verbeterd. 


* Edelman gaat in dit interview uit van een studie van Thinkstep waarin is uitgezocht dat een kunstboom na 9 jaar gebruik minder milieu-impact heeft dan een echte boom. In verschillende studies worden verschillende periodes aangehouden. Zie hiervoor bijvoorbeeld het artikel op de duurzaamheidsblog Het Kan Wel.

5 tips voor een duurzame kerstboom in Utrecht

Een kerstboom heb je maar een paar weken in huis. Omdat heel veel mensen een boom in huis halen, heeft deze kersttraditie een behoorlijke impact op het klimaat. Daarom hebben we hier 5 tips voor een milieuvriendelijke kerstboom in Utrecht!

1. Echt of nep?

Koop je een echte kerstboom of ga je voor een kunstboom? Het is nog niet duidelijk wat duurzamer is: elk jaar een nieuwe boom uit het bos of een goede kunstboom die 15 tot 20 jaar meegaat. De milieubelasting is moeilijk te vergelijken met elkaar, volgens Milieucentraal. Wel is duidelijk dat áls je voor een kunstboom gaat, je voor een kwalitatief goede boom moet kiezen die lang meegaat. Als je je boom na vijf jaar al weg moet gooien, dan is het zéker niet goed voor het milieu. Een tweedehands kunstboom is om die reden ook een goed idee. Lees meer over waar je nog meer op kan letten bij de aanschaf van een kunstboom.

2. Haal je boom dichtbij

De klimaatimpact van een kerstboom is ongeveer gelijk aan 25 kilometer autorijden. Als je een gehuurde of geadopteerde boom een paar dorpen verderop moet gaan halen, dan is die boom dus al niet duurzamer dan de boom die je in je buurt koopt. Moet je wat verder de stad in voor een betere boom, dan is een bakfiets een goed alternatief. In Utrecht vind je op veel plekken de elektrische bakfietsen van Cargoroo: heel handig om een kerstboom in te vervoeren! Maak hem wel weer even schoon als je hem terug op zijn plek zet. Bij Steck vind je een enorme selectie aan Nordmannen en sparren, in allerlei groottes. Die passen prima in zo’n bakfiets.

3. Adopteer of huur een boom

Wil je er zeker van zijn dat je boom na de Kerst weer terug de grond in gaat? Dan kun je op verschillende plekken in Utrecht een boom huren of adopteren. Dit kun je meestal online regelen. Zo hebben Adopteer een kerstboom, Beter Boompje en Circle That verschillende uitgiftepunten in Utrecht. Via Duurzame Kerstbomen kun je een boom ophalen en terugbrengen bij Steck. De mensen van Duurzame Kerstbomen zorgen ervoor dat de Servische sparren na de feestdagen in het bos op een landgoed worden geplant. De Nordmannen kunnen, vanwege hun dikke penwortel, niet worden teruggeplant en worden versnipperd en gebruikt als compost. 

Met wat extra aandacht en liefde kan je kerstboom opnieuw geplant worden na de Kerst

4. Met of zonder kluit?

Als je zelf een tuin hebt, kun je er ook voor kiezen om je kerstboom in januari zelf in de grond te zetten. In dat geval heb je – natuurlijk – een boom mét kluit nodig. Controleer of het een flinke kluit is: als de wortels te kort zijn afgehakt, zal de boom niet aanslaan. Een grote pot wijst over het algemeen op een grotere kluit. Verzorg je boom goed als ie binnen staat, dan heb je meer kans dat ie weer wortelt in je tuin. Dat betekent dat je hem elke dag water geeft én zijn naalden regelmatig besproeit. Hoe verder weg van de verwarming, des te beter. Dit geldt overigens ook voor bomen zonder kluit: een ‘vochtige’ boom blijft langer goed en is minder vatbaar voor brand. 

5. Voer je boom goed af

Sommige mensen vinden het leuk om hun boom na de kerst op straat in brand te steken. Los van de overlast voor de buurt is dit een erg milieu-onvriendelijke manier om van je boom af te komen. De gemeente haalt de boom in januari gratis bij je op en er zijn verschillende inleverpunten in de stad waar je hem kwijt kunt. De opgehaalde bomen worden verwerkt tot een speciale compost die als bodembedekker wordt gebruikt. Kijk eind december of begin januari in de Afvalwijzer om te zien waar de inleverpunten zijn en op welke dagen de bomen aan huis worden opgehaald. 

Duurzame kerst

De milieu-impact van een kerstboom is maar een klein onderdeel van een duurzame kerst. Wat je eet, wat je in je boom hangt, welke cadeaus je koopt en waar je die koopt, is minstens zo belangrijk. Het is goed om hier bewust van te zijn, maar laat je ook niet gek maken. Je bewust zijn van je impact en daar stapje voor stapje iets aan doen is al een grote winst. Elke kerst weer een beetje duurzamer. 

Kies deze Kerst voor een verantwoord cadeau

In 4 simpele stappen verantwoord kerstinkopen doen

Het is weer zover: de december feestdagen staan weer voor de deur. En dus is het voor velen weer winkelen geblazen. Heb je je voorgenomen om het dit jaar anders te doen? Bewuster en met aandacht voor het milieu? Dan ben je bij Steck aan het juiste adres. Verstandig kerstshoppen is bij ons helemaal niet ingewikkeld. In deze blog helpen we je in 4 simpele stappen op weg om bewuste(re) keuzes te maken tijdens het doen van je (kerst)aankopen.

Stap 1: Ga voor een duurzame kerstboom

Tijdens Wintergloed vind je bij Steck een ruime keuze aan producten met een verantwoord, ecologisch of sociaal verhaal, voor jezelf en om cadeau te doen aan een ander. Maar het begint natuurlijk bij de boom. Bij de keuze voor een geschikte boom spelen veel aspecten een rol, zoals de soort, grootte en uitstraling. Maar ook steeds meer mensen zijn inmiddels -terecht- bezig met de milieu-impact van deze traditie. Veel kerstbomen belanden in januari op de brandstapel. Deze verbranding zorgt voor het vrijkomen van veel CO2, wat nadelig is voor het tegengaan van de wereldwijde opwarming.

Duurzame kerstbomen
Dit kan beter dachten wij en daarom slaan we de handen ineen met Duurzame Kerstbomen. Steck is dit jaar een uitgiftepunt (en terugbrenglocatie) voor dit fantastisch initiatief. Duurzame Kerstbomen haalt je boom na de Kerst weer (bij ons) op en probeert zo veel mogelijk sparren terug te planten op een landgoed in Nederland. De andere bomen (Nordmannen) zijn niet geschikt om terug te planten. Deze worden versnipperd, waarna ze op aangesloten landgoederen worden uitgestrooid. Door het organisch materiaal kleiner te maken, composteert het sneller in de natuur. Voor elke versnipperde Nordmann worden twee nieuwe boompjes geplant.

Sommige bomen kunnen, met wat extra verzorging, teruggeplant worden na de Kerst.

Stap 2: Kies voor kerstdecoratie met een goed verhaal

Kerstdecoratie is er ook in allerlei duurzame en niet-duurzame variaties. We hebben dit jaar extra ons best gedaan om een mooi, verantwoord én betaalbaar assortiment samen te stellen. Het gaat hierbij om producten voor ín of onder de boom. Het is nog maar een bescheiden deel van het totaalassortiment, maar het is een begin.

De producten worden met veel aandacht in Europa of in Nederland geproduceerd onder eerlijke werkomstandigheden en met zo veel mogelijk verantwoorde materialen. Zo zijn de vilten kerstboomdecoraties van Sjaal met een Verhaal en Felt So Good gemaakt van biologisch afbreekbare wol en bevatten de glazen ballen van Liever voor Altijd stukjes van de Domtoren. En wat dacht je van de kerstballen Van Dijk? Zij maken onder andere kerstballen met droogbloemen die zijn gekweekt en gedroogd in eigen land.

Het verantwoorde assortiment van Van Dijk bestaat o.a. uit prachtige droogbloemen, gedroogd in speciale ovens met restwarmte

Stap 3: Geef geschenken met een goed gevoel

Niet alleen je kerstboom en decoratie nodigen uit voor het maken van bewuste(re) keuzes, ook voor de cadeaus onder de boom zijn genoeg verantwoorde opties te vinden. Tijdens Wintergloed kan je zowel door onze speciale Kerst-giftshop als onze vaste giftshop struinen voor een cadeautje voor je dierbare. Je vindt er de palmolie-vrije kaarsen van Bolsius, handgemaakte sojawaskaarsen uit Utrecht van Brandt kaarsen, de heerlijke Werfzeep en de kleurrijke gerecyclede potten van Misshandled. En heb je de mooie botanische kaartenreeks van lokale Utrechtse makers al eens goed bekeken? Hier zit ook vast nog wat moois voor je tussen.

Stap 4: Doe een kamerplant cadeau

Wil je binnen en buiten nog wat meer samenbrengen dit seizoen? Doe dan een kamerplant cadeau! Kamerplanten zijn niet alleen leuk om te geven of te krijgen, ze laten je ook gezonder voelen in huis. Niet onwenselijk tijdens deze dagen waarop we vooral binnen zijn. Let er wel op dat veel planten in de winter in rust gaan en prima met wat minder water kunnen. Maar zorg er bovenal voor dat je plant voldoende licht krijgt. Juist aan natuurlijk zonlicht is er schaarste tijdens de donkere dagen. Uiteraard staan we in de winkel klaar om je te helpen met een passend advies, of lees hier alvast even over kamerplanten die wat minder licht ook wel prima vinden.

Geef eens een kamerplant cadeau onder de kerstboom!